Klimaatregeling in commerciële gebouwen

Kim Vennekens
september 27, 2024 in Know How

Een kantoor, hotelkamer of winkel zonder koeling… Tijdens hete zomers is dat nauwelijks voorstelbaar, zowel voor werknemers als bezoekers. Tegelijkertijd staat airconditioning bekend als een grote energieverslinder, en ligt de verantwoordelijkheid vaak bij beheerders van commerciële gebouwen en facility managers om te zorgen voor efficiënt koelen. Daar komt nog bij de druk om duurzaam te handelen, de verschillende behoeften en bezettingsgraden van ruimtes, eigen energieopwekking, schommelende energieprijzen… en vooral de menselijke factor. Wat zijn de uitdagingen van het koelen van gebouwen, en kunnen deze effectief worden aangepakt?

Commerciële gebouwen kunnen de nieuwste airconditioningunits hebben, maar toch blijven de verwachte besparingen uit. Hoe komt dat? Het probleem ligt niet in hun vermogen om te koelen, maar in de manier waarop ze worden bediend.

Kijk maar eens naar gebouwen die “bekleed” zijn met afzonderlijke buitenunits van airconditioningsystemen, in plaats van multisplitsystemen. Een verdieping heeft meerdere apparaten, elk met een eigen bedieningspaneel (wandmontage of draagbaar), maar deze afzonderlijke bediening leidt tot inefficiënt gebruik. Vaak bevinden de bedieningspanelen zich op dezelfde plaats, waardoor ze de temperatuur van de ruimte die ze regelen niet goed kunnen weerspiegelen. Het idee dat ze rekening zouden houden met het daadwerkelijke gebruik van de ruimte is slechts een droom. Als er iets moet worden aangepast, moet dezelfde handeling meerdere keren op elke bedieningseenheid worden uitgevoerd. Het systeem kan eenvoudigweg niet centraal worden aangestuurd of geoptimaliseerd, waardoor de kosten sterk toenemen.

Vertrouwen op de menselijke factor is riskant

Decentrale bediening leidt er niet alleen toe dat de beheerder het gebruik en de temperaturen van de airconditioningsystemen niet eenvoudig kan controleren. Ook kan hij geen grenzen stellen aan de instelbare minimum- en maximumtemperaturen voor de gebruikers. Dit resulteert in situaties waarin iemand de airco op 16°C laat draaien en vervolgens een raam opent… Als een facility manager dit zou zien, zou hij zeker een paar vermaningen uitdelen.

Airconditioningunit (ter illustratie)

Maar dat ziet hij niet. Dit probleem kan worden opgelost door de airco te koppelen aan het openen van het raam – wanneer dit gebeurt, schakelt de airco via een relais “hard” uit. Dit is echter niet goed voor het apparaat en verkort de levensduur.

Eenzelfde inefficiëntie ontstaat door het ontbreken van een koppeling met de aanwezigheid van mensen in de ruimte. Meestal zorgt iedereen ervoor dat het lekker koel is op kantoor, maar bij vertrek wordt vaak vergeten de airco uit te schakelen.

Een andere veelvoorkomende pijn bij het bedienen van airco’s in commerciële gebouwen is de botsing met andere systemen – verwarming, luchtgordijnen… Het is moeilijk om ervoor te zorgen dat deze technologieën niet tegelijkertijd werken, wat onzuinig en onzinnig is.

Airconditioning is tegenwoordig een standaard onderdeel, zelfs in hotelkamers. Het is een enorme belasting voor het gebouw wanneer het merendeel van de units tegelijkertijd draait.

Onnodig overschatte gereserveerde stroomcapaciteit

Stel je een zonnige dag voor in een hotelresort. Gasten genieten van een fijne lucht en trekken zich meestal een uurtje terug in hun koele kamer. In de ochtend is de kamer behoorlijk opgewarmd door de zon, dus zetten ze de airconditioning aan. Op dat moment is het elektriciteitsverbruik van het gebouw zeer hoog. Om overbelasting te voorkomen en deze pieken op te vangen, moet het hotel de gereserveerde stroomcapaciteit, die tegen een vaste vergoeding wordt betaald, sterk overschatten.

Een ander verhaal zijn de verschillende bedieningspanelen. Ze zijn vaak onoverzichtelijk, en als je een gewone gebruiker ermee laat werken, zou die er veel moeite mee hebben, of zelfs de werking van de airconditioning ontregelen.

Een typisch voorbeeld is een grotere open winkel met meerdere airconditioningunits. In een hoek van de winkel vind je dan een verzameling van verschillende schermen, die allemaal precies hetzelfde moeten worden ingesteld, maar het personeel moet dit tijdrovend één voor één doen. En waarom zou je eigenlijk betalen voor meerdere bedieningspanelen als je de temperatuur in één ruimte ontregelt? En waarom is het paneel geplaatst in een kleinere aangrenzende ruimte, waar het de temperatuur meet, terwijl het eigenlijk de werkelijk temperatuur in de winkel moet kennen? Alleen maar vragen.

Een wirwar  van onoverzichtelijke bedieningspanelen is tegenwoordig niet meer nodig, net zoals het afzonderlijk instellen van elke unit.

De sleutel tot efficiëntie en comfort: slimme airconditioning

Deze en vele andere problemen die voortvloeien uit het gebruik, kunnen worden opgelost door intelligente beheersystemen. Het is niet nodig om bij de term “slim gebouw” aan futuristische constructies te denken. Het kan een nieuwbouw zijn, maar ook een 30 jaar oud kantoorpand of een gemeentehuis in een oud gebouw. Een slim gebouw beheert simpelweg de bestaande technologieën op een moderne manier – inclusief actieve koelsystemen – en elimineert zo operationele problemen. Het zorgt voor beter energiebeheer en ontlast het budget.

De facility manager of gebouwbeheerder moet toezicht houden op tal van processen, waaronder het energie-intensieve koelsysteem.

Dit zijn de functies en voordelen die kunnen worden bereikt met slechts een kleine ingreep in het bestaande airconditioningsysteem. Ze zullen vooral gewaardeerd worden door exploitanten, beheerders en facility managers:

  • Centrale visualisatie en bediening van alle units in één mobiele of desktop-app (real-time monitoring)
  • Beperking van de door de gebruiker instelbare maximale en minimale temperaturen. In plaats van een bereik van 16 tot 28°C, kunnen ze bijvoorbeeld alleen kiezen tussen 21 en 24°C.
  • Automatisch uitschakelen van de airconditioning wanneer een raam langer dan vijf minuten openstaat, dankzij de koppeling met een raamsensor.
  • De airconditioning schakelt uit bij langere afwezigheid in de ruimte.
  • Eén wandpaneel (tablet) voor het bedienen van meerdere airco-units, zelfs als ze geen multisplitsystemen zijn. Een wirwar van bedieningspanelen is niet nodig.
  • De werking van de airconditioning reageert op het inschakelen van verwarming of een luchtgordijn.
  • De functie van een lastmanager reguleert pieken en prestaties, waardoor een groot transformatorstation of overschatte gereserveerde capaciteit niet nodig is. In plaats daarvan worden op dat moment overbodige energieverbruikers, zoals het opladen van een elektrische auto of het verwarmen van water in tanks, tijdelijk uitgeschakeld.
  • Waarschuwing in de app als de gewenste temperatuur niet kan worden bereikt, bijvoorbeeld door een openstaande deur naar de gang. De beheerder weet precies waar hij de deur moet sluiten.
  • Koppeling met elektrische buitenzonwering bespaart nog meer kosten – indien mogelijk geeft het systeem de voorkeur aan passieve koeling boven actieve en activeert het de zonwering. De airco schakelt pas in wanneer zonwering niet volstaat.
  • Voorspellingen voorkomen dat de airco wordt ingeschakeld wanneer er aangenaam weer wordt verwacht.
  • Automatische uitschakeling van alle units bij branddetectie, wat een wettelijke vereiste is.
  • In de app kunnen onderhoudsintervallen worden ingesteld en notificaties worden ontvangen wanneer onderhoud nodig is.
  • Meldingen van storingen.
  • Koppeling van de airconditioning met de kalender, inclusief feestdagen en vakanties.
  • Mogelijkheid om bediening en gegevens van meerdere locaties in één app te integreren.

Hoe werkt dit in de praktijk?

In de praktijk stuiten deze ideeën vaak op beperkingen van de bediening die door de fabrikanten wordt geleverd, maar ze zijn niet onhaalbaar. Moderne airconditioningunits zijn meestal uitgerust met open interfaces, wat het mogelijk maakt ze aan te sturen via een overkoepelend systeem.

AC Control Air

Er zijn twee manieren om deze integratie te realiseren. De eerste is het ontwikkelen van een eigen oplossing, wat echter duur, onderhoudsintensief en lastig uit te breiden is. De tweede optie is het gebruik van een universeel systeem, zoals Loxone. Dit systeem biedt een kant-en-klare softwareoplossing met regelmatige updates, wat zorgt voor minimale kosten voor implementatie en onderhoud.

Bovendien maakt Loxone het mogelijk om alle technologieën in een gebouw te koppelen in één enkele app, en sensoren voor meerdere doeleinden te gebruiken (zoals voor de automatisering van verlichting, alarmsystemen of het regelen van koeling op basis van aanwezigheid). Het integreert zowel multisplitsystemen, inclusief zonebeheer via Modbus, als afzonderlijke airco-units via AC Control Air.

Tevreden gebruikers,
eenvoudiger te verkrijgen
van duurzaamheidskenmerken

Zullen gebruikers zich storen aan de eerder genoemde beperkingen? Misschien in het begin, uit protest, maar na een paar dagen zullen ze inzien dat het de moeite waard is om de koeling aan de automatisering over te laten. Op de werkplek of in hun kamer zullen ze een aangename, stabiele temperatuur hebben zonder schommelingen. En als ze de temperatuur toch willen aanpassen, is dit veel eenvoudiger dan het instellen van programma’s op ingewikkelde bedieningspanelen en afstandsbedieningen.

Het energiebeheer in een een gebouw is bovendien één van de belangrijkste beoordelingscriteria voor het verkrijgen van duurzaamheidskeurmerken zoals LEED en BREEAM. Je kunt jouw efficiëntie gemakkelijk aantonen aan de commissie en extra punten verdienen.

Visuele weergave van het klimaatbeheer in Loxone Benelux via de Loxone App.

Slimme airconditioning is simpelweg een sleutelcomponent voor efficiënt beheer van commerciële gebouwen. Het Loxone systeem biedt een moderne aanpak voor temperatuurbeheer, die optimale omstandigheden voor gebruikers garandeert en bijdraagt aan de energiezuinigheid van gebouwen. Bij correct gebruik zorgt het niet alleen voor besparingen, maar ook voor meer comfort en het voldoen aan strenge milieueisen.

Nu gratis aanvragen

Dien nu jouw gratis projectaanvraag in of word Loxone Partner in slechts een paar stappen!

A
Gratis projectaanvraag

Ik ben van plan mijn project met Loxone uit te voeren en zou graag meer info willen.

A
Loxone Partner worden

Ik wil graag Partner worden en maak alvast een afspraak voor een gratis consult.

Gratis projectaanvraag

  • Hidden
  • Hidden
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.
  • Partner worden

      • Sleep bestanden hierheen of
        Max. bestandsgrootte: 1,000 MB, Max. aantal bestanden: 3.
        • Hidden
        • Hidden
        • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

      Ik wil meer over LOXONE weten